Web Tasarım Teorileri: F ve Z Tipi Şablonlar
Web arayüz tasarımlarında estetik görüşün önünde duran en önemli unsur şüphesiz kullanılabilirlik. Bu durumda ortaya çıkan çalışmaların mutlaka doğru bir akış çizgisinde olması gerekiyor.
Tasarımlarınızda kullanıcı alışkanlıklardan ödün vermemek ve işi riske atmamak için bilindik yöntemleri yeniden yorumlayarak kullanabilirsiniz.
Teorik olarak kullanılabilirliği test edilmiş ve en yüksek değere sahip olan şablonlardan ikisi F ve Z tipi şablonlar. Her iki şablonun da ortak özelliği daha iyi bir kullanıcı deneyimive etkileşim yaşatması.
F Tipi Şablonlar
F tipi şablon kavramının temeli göz izleme çalışmalarına dayanmaktadır. Kullanıcının gözünün web siteleri üzerindeki hareketlerine göre daha sola yaslı unsurlar kullanmanın (eylem çağrısı, navigasyon, markalaşma v.b) iyi bir etkileşim yaratacağına inanılmaktadır.
Bu şablon ile, kullanıcının en genel davranış biçimi olan sayfanın solundan başlayarak aşağıya doğru kademe kademe tarayarak inmesi amaçlanır.
Bu şablon içerisinde başlık, metin ve eylemsel butonların kolayca ayrıştığını ve algılanabildiğini söylemek mümkün.
Kullanıcılar her zaman yukarıdan aşağıya okuma düzeninde kendilerini daha rahat hissetmişlerdir, bu şablon SEO, reklam ve benzeri unsurlar ile zaman zaman sekteye uğrasa da her zaman kaliteli ve özgün içerik sayesinde kullanıcıya aradığını her zaman sunacak bir yapıya sahiptir.
F tipi, sitenizin içeriği ve tipine bağlı olarak gönül rahatlığı ile kullanabileceğiniz bir şablondur.
Z Tipi Şablonlar
Z tipi şablonlar F tipinden farklı olarak uzun sütunlar yerine, daha fazla kutulara dayalı bir düzen içerir. Site üzerindeki akış deseni bir Z harfine benzetilebilir.
Bu tasarımların diğer tasarım şablonlarına karşı büyük bir üstünlüğü olduğunu söylemek haksızlık olur. Yani kesin bir kullanılabilirlik çözümü üretmese de oldukça etkili ve kolay bir akışa sahip olduğunu söylemek mümkün.
Özellikle üyelik içeren, ve uzun menülerine sahip sitelerde Z tipi şablonun çok işlevsel olduğu bir gerçektir.
Sonuç
Kendine göre avantaj ve dezavantajları olan her iki şablonun da sorunsuzca tüm seviye kullanıcılara hizmet ettiğini söylemek mümkün. Yeni nesil sitelerde farklı bir çok etkileşim ve deneyim unsurunun kimi zaman kullanıcılarca yadırganması, ya da kullanılabilirlik ile ilgili tüm bilinci çöpe atarak tasarlanmış “uçan kaçan” siteler yerine bu bilindik, risksiz ve amacına hizmet eden F ve Z tipi şablonlar tasarımlarınızın ana yapı taşı olabilir.
Oldukça yararlı bir yazı olmuş hocam :)
Bilgileriniz için teşekkürler
Kullanılabilirlik açısından fazlasıyla yararlı bir yazı olmuş Hasan hocam, teşekkürler.
Bu kavramları daha yeni duydum ve iyi ki de duymuşum. Sitenizi takip etmeye başladım ve takip ettikten beri çok yararlandım. İyi ki takip ettiğim sitelerden biri oldu. Teşekkürler.
detaylı ve yararlı yazınız için teşekkürler.